Özel Eğitim Laboratuvarı ve Uygulama Birimi (ÖZLAB) Özel Eğitim Bölümü Başkanlığının önerisiyle Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dekanlığına bağlı olarak 2021-2022 öğretim yılında kurulmuştur. Birimimizde; otizm spektrum bozukluğu, zihinsel yetersizlik, gelişimsel yetersizlik ve öğrenme güçlüğü alanlarında değerlendirme, danışmanlık ve eğitim hizmetleri yürütülmektedir.
ÖZLAB’ın amacı, özel gereksinimi ve yetersizlik riski olan tüm bireyler için değerlendirme yapmak, özel gereksinimi ve yetersizlik riski olan tüm bireylerin ailelerine, öğretmenlerine ve bu bireylerle çalışan diğer uzmanlara danışmanlık hizmeti sunmak, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi Özel Eğitim Bölümü öğretim elemanlarının özel gereksinimi ve yetersizlik riski olan bireylerle ilgili bilimsel araştırmalar yapmasına olanak sağlamak ve Özel Eğitim Bölümü lisans/lisansüstü öğrencilerinin gözlemler yapmasını sağlamaktır.
Özel Eğitim Laboratuvarı ve Uygulama Biriminde (ÖZLAB) aşağıdaki hizmetler sunulmaktadır:
Değerlendirme: ÖZLAB’da değerlendirme hizmetleri iki amaçla gerçekleştirilir a) Özel gereksinimli veya yetersizlik riski olan bireylerin tüm gelişim alanlarına ilişkin performanslarını belirlemek ve b) Yetersizlik riski bulunan bireylerin, tanılama (tıbbi ve eğitsel) ve yerleştirme sürecini başlatmak için ilgili kurumlara yönlendirmek.
ÖZLAB’da değerlendirme hizmetleri özel gereksinimli veya yetersizlik riski olan bireylerin tüm gelişim alanlarına ilişkin performansının formal ve informal değerlendirme araçlarıyla değerlendirilmesi yoluyla yapılır. Değerlendirme sırasında bireyin ailesi, öğretmenleri ya da bireyle çalışan diğer uzmanlarla görüşmeler yapılır ve Aile Bilgi Formu doldurulur. Ardından özel gereksinimli veya yetersizlik riski olan bireyle doğrudan değerlendirmeler yapılır. Doğrudan değerlendirme sürecinde standart testler, dereceleme ölçekleri, ölçüt bağımlı testler gibi ölçme araçları kullanılır. Değerlendirme sonucunda bireyin gelişim alanlarına ilişkin performansına ilişkin bir rapor hazırlanır.
Değerlendirmede kullanılabilecek araçlar:
Gilliam Otistik Bozukluk Derecelendirme Ölçeği (GOBDÖ)
Gazi Erken Çocukluk Değerlendirme Aracı (GEÇDA)
Türkçe Erken Dil Gelişim Testi (TEDİL)
İVO-ODS Otizm Spektrum Bozukluğu Kapsamlı Değerlendirme Seti
DENVER II Gelişimsel Tarama Testi
Sesli Okuma Becerisi ve Okuduğunu Anlama Testi (SOBAT)
Portage Erken Eğitim Envanteri
Danışma: ÖZLAB’da sunulan danışmanlık hizmetleri ayrıntılı değerlendirme sonrası düzenli aralıkla bireyin gelişiminin takip edildiği görüşmeleri içermektedir. Öğretim elemanı gerekli gördüğü takdirde formal ve informal değerlendirme araçları kullanarak bireyin gelişimini değerlendirir. Her danışmanlık oturumunda alınan kararlara ve yapılan değerlerlendirmelere ilişkin bir rapor hazırlanır.
Aile Danışmanlığı: ÖZLAB’da sunulan aile danışmanlığı hizmeti; aile sisteminin ve işlevinin bozulmasına neden olan, aile bireylerinin gelişimlerini olumsuz yönde etkileyen, aile yaşam döngüsü ve gelişimsel farklılıklar nedeniyle eşler arasında ilişki ve iletişim sorunlarına yol açan, anne-babaların rol ve sorumluluklarını sağlıklı bir biçimde yerine getirmelerini güçleştiren ve aile üyelerinin psiko-sosyal ve ekonomik yapılarını tehdit eden sorunların oluşmadan engellenmesi ve ortaya çıkan sorunların çözümlenmesinde birey ve aile ile çalışılmasını ve geçiş dönemlerinin sorunsuz atlatılmasına yönelik ailelere destek sunulmasını içermektedir.
Eğitim: ÖZLAB’dan eğitim hizmeti almak isteyen bireyler için ilk olarak değerlendirme sonucuna göre eğitim planı hazırlanır. Hazırlanan plan doğrultusunda eğitim hizmetleri sunulur. Eğitim hizmetleri öğretim elemanının kendisi tarafından sunulabileceği gibi öğretim elemanının koordinatörlüğünde bölümün lisans veya lisans üstü öğrencileri tarafından da sunulabilir.
Eğitim hizmetlerinde kullanılabilecek programlar:
Küçük Adımlar Erken Eğitim Programı,
Etkileşim Temelli Erken Çocuklukta Müdahale Programı (ETEÇOM)
Gelişimsel Destek Programı (GEDEP)
Otistik Çocuklar için Davranışsal Eğitim Programı (OÇİDEP)
Disleksi Eğitim Müdahaleleri - Okuma (DEM-OKU)